શબ્દસૃષ્ટિ જાન્યુઆરી ૨૦૨૧ ની વાર્તાઓ વિષે:

(૩૦૩ શબ્દો)

સંકોચ (જિતેન્દ્ર પટેલ): કેટલાંક માણસો ચાલાકીથી અન્યોની ભલમનસાઇનો ગેરલાભ ઉઠાવતાં હોય છે. “ગરીબ છું, વિધવા છું.” એવું કહીને લખી નામની સ્ત્રી એક ઓફિસમાં સફાઇકામની નોકરી મેળવી લે છે. મોટી મોટી કંપનીઓમાં વિવિધ કાર્યક્રમ હેઠળ કર્મચારીઓના ઘરની મુલાકાત લેવાની રસમ હોય છે. એવા પ્રસંગે લખી વિરોધ કરતી: “મારા જેવી ગરીબના ઘેર તમે મારે ઘેર આવશો તો હું તમને ક્યાં બેસાડીશ? મને સંકોચ થશે.” એવું કહી એ મેનેજરની મુલાકાત ટાળી દેતી હતી. છેવટે એક દિવસ મેનેજર આકસ્મિક રીતે એના ઘેર પહોંચી જાય છે ત્યારે લખીનું ઘર જોઇને એ ચકિત થઇ જાય છે. ઘર ગરીબોની વસ્તીમાં હતું પણ સુખસુવિધાવાળું હતું. લખીના છોકરાં લેટેસ્ટ ગેઝેટથી રમતાં હતાં. લખી મેનેજરને પોતાને ઘેર આવેલા જોઇને ખરેખર ખૂબ સંકોચ પામી;  ગરીબીને લીધે નહીં પણ બનાવટ પકડાઈ ગઇ એટલે. સમાજમાં આવા માણસો પણ હોય છે. પ્રવાહી રજૂઆત.        

બાધા (ગોરધન ભેસાણિયા): આપણા દેશમાં, ખાસ ખરીને ગ્રામ્ય વિસ્તારમાં કેટલાંક માણસો ઈચ્છિત કામ પાર પાડવા બાધા માનતા હોય છે. કામ થઇ જાય એટલે બાધા ઉતારવાની હોય. હવે ઘણી વાર બાધા એવી હોય કે તે પૂરી કરતાં માણસ સલવાઈ જાય. બાધા ઉતારવા જતાં ભાણભાઇની હાલત એટલી ખરાબ થઇ જાય છે કે બીજી વાર બાધા ના લેવાની જ બાધા રાખે છે! 

જુવાન દીકરાના લગ્ન થતાં ન હતાં એટલે ભાણભાઈએ પગપાળા ગિરનાર પર્વત પર જઇને તુલસીશ્યામના દર્શન કરવાની બાધા માની હતી. દીકરાના લગ્ન થઇ ગયાં એટલે બાધા ઉતારવા ભાણભાઇ એકલાં જ પગપાળા નીકળી પડે છે. સાંજે અંધારું થઇ જાય, જંગલમાં ભાણભાઇ ભૂલા પડે, થાક્યા હોય, ભૂખે જીવ જતો હોય; ટૂંકમાં સ્થિતિ એવી થઇ જાય કે જેમની આભડછેટ રાખતાં હોય એવા લોક્વરણનાં ઘેર એમણે રોટલો ખાવો પડે!  

હેરાન-પરેશાન થઇ ગયેલા ભાણભાઇની મનોદશા વાર્તામાં સરસ રીતે ચિત્રિત થઇ છે. “મારે ઓળખાણ મોટી” એવું સતત ગાણું ગાનારા ભાણભાઇ છેવટે “અહીં મને કોણ ઓળખે છે?” એવું મનોમન બોલીને કહેવાતી હલકી વરણના માણસના ઘેર રોટલો ખાઇ લે છે. હળવી શૈલીમાં પ્રવાહી અને પ્રભાવી રજૂઆત.      

--કિશોર પટેલ;  05-02-21; 05:18.  

###