ડે-નાઈટ ગ્લાસીસ (અજય સોની):

એક સરસ વાંચનક્ષમ વાર્તા. આ વાર્તામાં ઘટના નથી; એક પરિસ્થિતિ જે ખરાબ છે અને બદથી બદતર બનતી જાય છે એનું ચિત્રણ છે. વાર્તાનું શીર્ષક છે ડે-નાઈટ ગ્લાસીસ. વાર્તાની શરૂઆતમાં કહેવાય છે કે મુખ્ય પાત્ર ઘરની બહાર જાય ત્યારે કાળા કાચના ચશ્મા એટલા માટે પહેરે છે કે કોઈ એની આંખો જોઈ ના શકે.  વાર્તાનો અંત આવે છે ત્યાં સુધીમાં એ પુરુષની માનસિક સ્થિતિ એવી થઇ જાય છે કે કાળા ચશ્માની પેલી તરફનું કશું એ પોતે જ જોઈ શકતો નથી.

કુલ ચાર પાત્રો છે વાર્તામાં. એક પુરુષ અને ત્રણ બાળકો છે. ચાર વર્ષનો બિટ્ટુ નામનો છોકરો, એનાથી મોટી  એક બીના નામની છોકરી જેને નાની કહેવાય છે અને એ બંનેથી મોટી બીજી એક છોકરી જેને મોટી કહેવાય છે.  

પુરુષ રોજ ઘરની બહાર જાય છે ખરો પણ કોઈ કામધંધો કરતો હોય એવું જણાતું નથી. ઘરથી નીકળે ત્યારે ખાલી થેલી લઈને નીકળે છે; પાછો આવે ત્યારે એ થેલી ભરેલી હોય છે.  

મોટી છોકરી કામ પર જાય છે ત્યાં વાસ્તવમાં શું થાય છે એ અધ્યાહાર રાખવામાં આવ્યું છે. એ અંગે પુરુષ ચિંતિત રહે છે; એને થાય છે કે લોકો એ જ વિષે શંકાશીલ નજરે એને જોયા કરે છે ને એટલે જ એ કાળા ચશ્મા પહેરીને બહાર નીકળે છે.  મોટી ન્હાવા જય છે ત્યારે અડધો કલાક લગાડે છે, ન્હાઈને બહાર આવે છે ત્યારે એના ચહેરા પર અપરાધભાવ હોય છે. બાપ દીકરીને કંઈ જ પૂછી શકતો નથી. કેમ? કદાચ દીકરી જ ઘર ચલાવે છે.     

સમસ્યાનું નામ પાડ્યા વિના વાત થઇ છે એટલે વાંચક કોઈ પણ એવી સમસ્યા ધારી લઇ શકે જેના કારણે લોકોપવાદ ઉત્પન્ન થઇ શકે;  ઘરના મોભીને લોકો જોડે નજર મેળવતાં સંકોચ થાય. અહીં આપણા સમાજના અભિગમ વિષે લેખકનું એક સ્ટેટમેન્ટ છે કે કઈ રીતે કોઈ વ્યક્તિનું જીવન સામાજિક દબાણથી ભીંસમાં આવે છે. 

પુરુષની સમસ્યાનો પાર નથી.  કેટલીક નોંધનીય અભિવ્યક્તિ: “ઘણી વાર બિટ્ટુ  એવું કશું પૂછતો  કે કોઈ પાસે જવાબ ના રહેતો.” “એક તરફ બિટ્ટુમોટો થતો જતો હતો અને અને નાની નાની જ રહેતી હતી.”

પુરુષની પત્ની હતી જે હવે દીવાલ પરની તસ્વીર બનીને રહી ગઈ છે. એ વિષે નોંધનીય અભિવ્યક્તિ: “...દીવાલના ધાબા સાથે તસ્વીર ભળી ગઈ હતી. તસ્વીરમાં સમાઈને પણ એને ભળી જતાં આવડ્યું હતું.”

મહેમાનો કે બીજું કોઈ જ ઘેર આવતું બંધ થઇ ગયું છે. ઘરના આંગણામાં ચકલીઓના ટહુકાથી પુરુષ રાજી થઇ ઊઠે છે. એ બતાવે છે કે એ સમાજથી કેટલો વિખૂટો પડી ગયો છે.

સુંદર અભિવ્યક્તિ: “અંધારું ઢોળાઈને રેલાઈ જતું પછી રોડલાઈટ ઢોળાયેલા અંધારાને એકઠું કરવા આવતી.”

સરસ વાર્તા.   (૩ જૂન ૨૦૧૯)