નવનીત સમર્પણ જુન ૨૦૨૦ અંકની વાર્તાઓ વિષે:

નવનીત સમર્પણ જુન ૨૦૨૦ અંકની વાર્તાઓ વિષે:

(૩૦૭ શબ્દો)

આ અંકમાં ગમી ગયેલી વાર્તા કટારમાં શરીફાબેન વીજળીવાળાએ એક સરસ પ્રયોગાત્મક વાર્તાનો રસાસ્વાદ કરાવ્યો છે. વિલિયમ સેન્સમની વાર્તા Through the quinquina glass ની રજૂઆતમાં નવીનતા છે. વાર્તાલેખનમાં રસ ધરાવતાં મિત્રોએ આ વાર્તા ક્યાંકથી મેળવીને અવશ્ય વાંચવી જોઈએ.

કથક અને એનો મિત્ર જોડે કાફેમાં બેસીને ગપ્પાં મારતાં કવિનકવિના નામનું પીણું પી રહ્યા છે. કાફેમાં એક ચાલીસેક વર્ષનો કાળો કોટ પહેરેલો આદમી પ્રવેશે છે. ક્થકને પીણાંના લીલા રંગના કાચની આરપાર એ આદમીની વાત દેખાવા માંડે છે. કથક મિત્રને એની વાર્તા કહેવા માંડે છે.

એ માણસને જાણ થાય છે કે એની પત્નીએ એની જોડે બેવફાઇ કરી છે. એ પોતાની પત્ની પર પોતાનું વર્ચસ્વ ફરી એક વાર સ્થાપિત કરવા ઈચ્છે છે પણ કોઈ પણ ઉપાયે એ પત્ની વિરુદ્ધ પુરાવો શોધી શકતો નથી. એ પોતાની પત્નીને એના કથિત પ્રેમી જોડે રંગે હાથ પકડી શકતો નથી. પછી જાણ થાય છે કે પેલો કહેવતો પ્રેમી તો મૃત્યુ પામ્યો છે. આ ઝમેલામાં નાયક કામધંધા વિનાનો થઇ ગયો છે. હવે એની પાસે જીવનનો કોઈ ઉદ્દેશ બચ્યો નથી. આગળ શું થશે એ વિષે કથક અને મિત્ર મૂંઝાયા છે. આવી ઉટપટાંગ વાર્તાને સત્ય ઠેરવતો હોય એમ ત્યાં  જ અચાનક પેલો આદમી ઊભો થઈને બંદુકમાંથી પોતાને જ ગોળી મારી દે છે.

શરીફાબેન નોંધે છે કે “...માત્ર હકીકતનું ‘સત્ય’ નહીં, વાર્તાના ઘટકોની સંવાદિતાનું સત્ય પણ વાર્તાની કલાત્મકતા માટે જરૂરી છે.”           

(આ વાર્તાનો અનુવાદ નવનીત સમર્પણના મે ૧૯૯૩ ના અંકમાં પ્રસિદ્ધ થયો હતો.)

આ અંકમાં બે વાર્તાઓ પ્રસિદ્ધ થઇ છે: જોડિયો ભાઇ (કુન્દનિકા કાપડિયા) : સુખ અને દુઃખ જીવનના અભિન્ન ભાગ છે એવું ચિંતન અધોરેખિત કરતી વાર્તા. બિલાડીનો ભય (સતીશ વૈષ્ણવ) : આ વાર્તાનો વિષય છે માણસની સંતાનપ્રાપ્તિની અને વંશનું નામ જીવંત રાખવાની ઝંખના. આ નિમિત્તે આ વાર્તામાં સિંગલ પેરેન્ટિંગ અને સરોગેસી જેવા મુદ્દાઓ તરફ ધ્યાન દોરવામાં આવ્યું છે. પાળેલાં પ્રાણીના એક નિષ્ણાતનું કહેવું છે કે પેટને પાળવું એટલે વાસ્તવમાં એક બાળકની જોડે રહેવા જેવું છે. આ બંને વાર્તાઓ પરંપરાગત સ્વરૂપમાં રજૂ થઇ છે.  

-કિશોર પટેલ; મંગળવાર, 02 જૂન 2020; 9:46 પૂર્વ મધ્યાહ્ન

###