મમતા ઓગસ્ટ ૨૦૨૦ અંકની વાર્તાઓ વિષે :

(૪૦૦ શબ્દો)

આ અંકમાં એક જાણીતા લેખકની વાર્તા;  મમતા વાર્તાસ્પર્ધા ૨૦૧૯ની થોડીક વાર્તાઓ; અમેરિકામાં થયેલી શિબિરની બે વાર્તાઓ અને અન્ય ભાષાઓની દેશી-વિદેશી વાર્તાઓ છે.

સહુ પ્રથમ જાણીતા લેખકની વાર્તા

છેલ્લી રાત (કેશુભાઈ દેસાઇ) : કસાયેલી કલમે નાયકનો મનોવ્યાપાર સરસ રજૂ થયો છે. અંત સમયે નાયકને પોતાનાં સારાં-નરસાં કર્મો યાદ આવે છે. સારી વાર્તા.

મમતા વાર્તાસ્પર્ધા ૨૦૧૯ ની વાર્તાઓ. સ્પર્ધાની એક શરત પ્રમાણે પહેલા અને છેલ્લા ફકરામાં હોવા જોઇતાં વાક્યો એક પણ વાર્તામાં સ્વાભાવિક જણાતાં નથી.

પહેલાં સ્પર્ધાની સારી વાર્તા:

બે કટિંગ (કનુભાઈ આચાર્ય) : હળવી શૈલીની મઝાની સંવાદક્થા. બે પાત્રો છે, બંનેને જુદાં જુદાં કારણોસર મરી જવું છે. સરસ વાર્તા. સ્પર્ધામાં ટોચની તેરમાં વાર્તાઓમાં હક્કથી સ્થાન મેળવી શકે એવી વાર્તા.

સ્પર્ધાની સામાન્ય વાર્તાઓ:  

એક અપરિચિત પ્રતિબિંબ (નીલમ દોશી) : જીવનસાથીની ખોટ અનુભવતાં એક વૃદ્ધની વાત. ચરિત્ર (રોશની પટેલ) : માણસને પારખવામાં નાયિકા ભૂલ કરે છે ને પછી પેટ ભરીને પસ્તાય છે. અંત નાટકીય, રચનારીતિ સામાન્ય. એ હળવું સ્મિત (હાર્દિક જોશી) : આપઘાત કરવા ઉત્સુક આદમીને કોઈ તેમ કરતાં અટકાવે છે. કોણ? નાનકડી સરળ બોધવાર્તા. લીલુડીનાં લગ્ન (વિષ્ણુ પ્રજાપતિ) : ગ્રામ્ય બોલીનો પ્રયોગ. ગામડાગામમાં ન્યાય કરવા બેઠેલી પંચ એક સમસ્યાનો ક્રાંતિકારી ન્યાય તોળે છે. પણ બધું જ સમજાવીને કહેવાની લ્હાયમાં લેખક વાચકને પોતાનું મગજ વાપરવાની તક આપતાં નથી એટલે વાર્તા બનતી નથી. મમતા (ભાવના ભટ્ટ) : સુખ પામવા અનૈતિક રસ્તે જતાં પાત્રોની એક સરળ વાર્તા. આ વાર્તાના લેખક પણ વાચકને વાર્તા ઘડવાની તક આપતાં નથી. ગ્રામ્ય બોલીનો પ્રયોગ. ‘તું’ (સંકેત શાહ) : એક અફસાના જો અંજામ તક જા ન સકા. પ્રેમીઓ વચ્ચે ઉંમરભેદ છે, બેમાંથી એક પરિણીત છે, સંબંધને બીજા તબક્કામાં એક જણ લઇ જવા માંગે છે બીજો ના પાડે છે, આટલી સમસ્યાઓ ઓછી હોય એમ એક ભીષણ અકસ્માત! નાટકીય આરંભ, નાટકીય અંત! બે પ્રેમીઓ ઉપરાંત એક હમદર્દ હમરાઝ મિત્ર! એક વાર્તામાં પાંચ-સાત એપિસોડનો સારાંશ!  ટોટલ ફિલ્મી! ટોટલ લોસ!

અમેરિકામાં થયેલી શિબિરની વાર્તાઓ

શોખ (પ્રાથના જહા) : કરુણાંતિકા. મૂંગો દીકરો વાંસળી વગાડવાનું શીખે તે જ દિવસે ક્ષણે પિતા શ્રવણેન્દ્રિય ગુમાવી દે. એક ઓલ્ટરનેટ સૂર (ગિની માલવિયા) : સ્વપ્નભંગ વિશેની લઘુકથા.

અન્ય ભાષાઓની દેશી-વિદેશી મજેદાર વાર્તાઓ

જળો (અદીબ અખ્તરની મૂળ કન્નડ વાર્તા; રજૂઆત : સંજય છેલ) : એવા માણસો પણ હોય છે આ દુનિયામાં જે કુટુંબીજનના મૃત્યુની કામના કરતાં હોય! સત્ય હંમેશા કલ્પના કરતાં વિચિત્ર હોય છે એનું સરસ ઉદાહરણ. ઝાઝા રસોઈયા (અમેરિકન લેખક ડોનાલ્ડ વેસ્ટલેઈકની મૂળ અંગ્રેજી વાર્તા; રજૂઆત : દિલીપ ગણાત્રા) :  બેન્કલૂંટની મજેદાર રહસ્યકથા. “એ”ની શોધયાત્રા (ઓસ્ટ્રેલિયન લેખક જ્યોફ્રે મેલોનની મૂળ અંગ્રેજી વાર્તા; રજૂઆત : યશવંત મહેતા) :  એક ભયપ્રેરક વિજ્ઞાનકથા.

--કિશોર પટેલ; શુક્રવાર, 14 ઑગસ્ટ 2020; 12:46 ઉત્તર મધ્યાહ્ન

###